Op 22 november 2021 is het wetsvoorstel Tijdelijke wet verbreding inzet coronatoegangsbewijzen ingediend bij de Tweede Kamer. Het wetsvoorstel wijzigt de Wet publieke gezondheid (“Wpg”). De voorgestelde aanpassingen maken het mogelijk om het coronatoegangsbewijs (hierna: “ctb”) in sommige gevallen ook op de werkvloer te verplichten. Het ctb is een bewijs in de vorm van een QR-code dat de houder volledig gevaccineerd is, hersteld is van een besmetting, of recent negatief getest is op het coronavirus.
Ctb-plicht op de arbeidsplaats in ctb-plichtige sectoren
Het wetsvoorstel betreft in de eerste plaats de ctb-plichtige sectoren (cultuur, evenementen, georganiseerde jeugdactiviteiten, horeca en sport). In die sectoren geldt op dit moment dat bezoekers en klanten verplicht zijn om een ctb te tonen om toegang te krijgen. Het wetsvoorstel bepaalt dat er bij ministeriële regeling regels kunnen worden gesteld met betrekking tot de verplichte inzet van het ctb voor werknemers in ctb-plichtige sectoren. Het gaat daarbij ook om vrijwilligers, zzp-ers, stagiaires en leveranciers.
Aanwijzen andere terreinen buiten ctb-plichtige sectoren
Daarnaast kunnen bij ministeriële regeling werkgevers op andere terreinen de bevoegdheid krijgen om een ctb-plicht op te leggen aan werknemers. Uitgangspunt is dus dat werkgevers die vallen binnen een aangewezen terrein zelf kunnen bepalen of een dergelijke verplichting wordt ingesteld. De ctb-plicht mag echter alleen worden opgelegd als er niet op een andere wijze in een vergelijkbaar beschermingsniveau kan worden voorzien. Nadere voorwaarden daarover zullen in de ministeriële regeling worden bepaald. Ook zal in veel gevallen de ondernemingsraad eerst om instemming moeten worden gevraagd.
Volgens de memorie van toelichting zal een ‘terrein’ alleen worden aangewezen als dat vanuit epidemiologisch opzicht noodzakelijk is. Daarbij valt te denken aan omgevingen waar afstand houden lastig is, mensen zich voor langere tijd op korte afstand van elkaar bevinden of de luchtventilatie onvoldoende is. Een ctb-plicht zal daardoor niet snel aan de orde zijn in een kantooromgeving, maar bijvoorbeeld wel in een fabriek.
Indien werkgevers onvoldoende gebruik maken van hun bevoegdheid om het ctb te verplichten, terwijl dat wel noodzakelijk is, kan de minister alsnog het ctb verplicht stellen.
Gevolgen niet tonen ctb door werknemer
Het niet willen of kunnen tonen van het ctb kan het gevolg hebben dat de werkgever de werknemer geen toegang meer verschaft tot (delen van de) arbeidsplaats. Als er geen andere alternatieven zijn, zoals thuiswerken of een alternatieve arbeidsplaats, kan volgens de memorie van toelichting dit ertoe leiden dat het niet kunnen werken voor rekening komt van de werknemer. In dat geval zou een loonsanctie kunnen worden opgelegd, of zelfs beëindiging van de arbeidsovereenkomst. Wel zal dit afhangen van alle omstandigheden van het geval, waarbij de concrete testmogelijkheden voor de werknemer een belangrijke factor is.
Advies Raad van State
Het wetsvoorstel is door de Raad van State op bepaalde punten kritisch ontvangen. Het uitgangspunt dat werkgevers binnen een aangewezen terrein (dus in niet-ctb-plichtige sectoren) zelf mogen beslissen over de inzet van een ctb-plicht, kan volgens de Raad van State leiden tot onwenselijke conflicten op de werkvloer, waarbij de werkgever tussen gevaccineerde werknemers en niet-gevaccineerde werknemers in komt te staan. De Raad van State adviseert daarom – kortgezegd – de wetgever om zelf keuzes te maken. Uitgangspunt zou moeten zijn dat de minister aan werkgevers de ctb verplichting kan opleggen. De werkgever moet het ctb dan vragen aan werknemers, tenzij alternatieve maatregelen een vergelijkbaar beschermingsniveau kunnen bieden.
Gevolgen voor uw onderneming
Als het wetsvoorstel wordt aangenomen, zal dit voor uw onderneming het volgende betekenen:
| Werkgever binnen een ctb-plichtige sector (cultuur, evenementen, georganiseerde jeugdactiviteiten, horeca en sport) | Verplicht om het ctb van werknemers te controleren |
|
Werkgever buiten een ctb-plichtige sector, maar binnen een aangewezen terrein |
Bevoegd om het ctb van werknemers te controleren, mits er niet op een andere wijze in een (nader te bepalen) vergelijkbaar beschermingsniveau kan worden voorzien |
| Werkgever buiten een ctb-plichtige sector en niet binnen een aangewezen terrein | Niet bevoegd om het ctb van werknemers te controleren |
Vervolg
Op dit moment is het wetsvoorstel nog steeds in behandeling bij de Tweede Kamer. Op 27 januari jl. heeft de vaste commissie Volksgezondheid, Welzijn en Sport meerdere vragen gesteld aan de minister, o.a. over de effectiviteit van coronatoegangsbewijzen. Op die antwoorden wordt eerst gewacht voordat het debat verder wordt gevoerd.
Wilt u meer weten over het wetsvoorstel, neem dan contact op met Steffen Hart.
