Verwervingsactiviteiten die betrekking hebben op een doelonderneming die een zogenaamde ‘vitale aanbieder’ of beheerder van een bedrijfscampus is of een onderneming is die actief is op het gebied van ‘sensitieve technologie’ zullen in veel gevallen door het Bureau Toetsing Investeringen (BTI) van het ministerie van Economische Zaken en Klimaat moeten worden getoetst op risico’s voor de nationale veiligheid. De Eerste Kamer heeft op 17 mei 2022 het wetsvoorstel dienaangaande als hamerstuk afgedaan binnen een maand nadat de Tweede Kamer akkoord was gegaan met een geamendeerd voorstel.
Vitale aanbieders zijn ondernemingen die vitale processen uitvoeren. Deze zijn zo belangrijk voor de Nederlandse samenleving, dat uitval of verstoring tot grote maatschappelijke ontwrichting kan leiden. Het gaat dan bijvoorbeeld om specifieke aanbieders op het gebied van nucleaire energie, luchtvervoer, havenactiviteiten, bancaire diensten, infrastructuur voor de financiële markten, winbare energie en beheeractiviteiten van bedrijfscampussen. Verwervingsactiviteiten met betrekking tot vitale aanbieders moeten worden gemeld voor zover sprake is van een concentratie in mededingingsrechtelijke zin.
Daarnaast bestaat er ook nog een tweede categorie van ondernemingen die over sensitieve technologie beschikkendie gevolgen kan hebben voor de nationale veiligheid als deze uitlekt althans weglekt uit Nederland. Tenzij anders wordt bepaald in een nog tot stand te brengen ambv, geldt specifiek voor deze categorie dat elke voorgenomen verwerving van ten minste 10% van de aandelen in de hiervoor genoemde categorieën ondernemingen dient te worden gemeld bij het BTI. Voor transacties die meldingsplichtig zijn geldt een uitvoeringsverbod. In het geval van een overtreding hiervan kan de Minister een boete opleggen van tot 10% van de wereldwijd omzet van de betreffende bedrijven.
Als het BTI tot de conclusie komt dat een bepaalde investering een risico vormt voor de nationale veiligheid dan kan BTI voorwaarden verbinden aan die investering en deze in het uiterste geval verbieden. Op dit moment bestaan overigens al wettelijke sectorspecifieke investeringstoetsen in de elektriciteits-, gas- en telecommunicatiesector. De voorgestelde ‘algemene’ wet veiligheidstoets investeringen, fusies en overnames gaat niet voor verwervingsactiviteiten gelden die onder deze sectorspecifieke wet- en regelgeving vallen. Het wetsvoorstel heeft in beginsels terugwerkende kracht tot 8 september 2020. Transacties die hebben plaatsgevonden na 8 september 2020, maar voor inwerkingtreding van het nieuwe regime, hoeven alleen op verzoek van de minister te worden gemeld.
