Onaangekondigde bezoeken bij zorgaanbieders in de gehandicaptenzorg: welke vereisten stelt de IGJ aan de medicatieveiligheid?
De Inspectie Gezondheidszorg en Jeugd (IGJ) heeft aangekondigd dat zij de komende maanden – mei, juni en juli – onaangekondigde bezoeken zal afleggen bij zorgaanbieders in de gehandicaptenzorg. Deze bezoeken volgen op inspectiebevindingen uit het voorgaande jaar, waaruit bleek dat de medicatieveiligheid bij meer dan de helft van de geïnspecteerde zorgaanbieders niet voldeed aan de essentiële criteria. In dit artikel wordt ingegaan op de normen waaraan de IGJ tijdens deze bezoeken zal toetsen.
Tijdens de bezoeken zal de IGJ zich richten op de wijze van bewaren, toedienen en registreren van medicijnen. Het toezicht wordt uitgevoerd aan de hand van het toetsingskader medicatieveiligheid, dat zich concentreert op drie hoofdthema’s:
- Persoonsgerichte zorg: zorg die is afgestemd op de individuele behoeften van de cliënt;
- Deskundigheid van de zorgverleners: de kennis en vaardigheden van zorgverleners met betrekking tot medicatie;
- Kwaliteit en veiligheid van zorg: de organisatorische maatregelen en procedures die de veiligheid van medicatie waarborgen.
Elk thema bevat specifieke normen en toetsingscriteria die aansluiten bij de Handreiking voor medicatiebeleid van de Vereniging Gehandicaptenzorg Nederland. Deze handreiking biedt richtlijnen en aanbevelingen voor een zorgvuldig georganiseerd medicatieproces in de gehandicaptenzorg.
Uit de bevindingen van vorig jaar kwam naar voren dat medicatie soms niet goed bewaard werd en de administratie van medicijnverstrekking regelmatig onvolledigheden vertoonde. Ten aanzien van het zorgvuldig bewaren van medicatie geldt dat de IGJ zal toetsen of de taken en verantwoordelijkheden over de bewaring en de logistiek, waaronder over de opslag van (werkvoorraad van) medicatie en bewaring van medicatie volgens bewaarvoorschriften, goed zijn vastgelegd. Vervolgens zal de IGJ ook toetsen of de uitwerking van deze taken en verantwoordelijkheden op de werkvloer zichtbaar is. De IGJ zal in de praktijk dus ook (kunnen) beoordelen of de geneesmiddelen feitelijk op juiste wijze worden bewaard. De Handreiking voor medicatiebeleid biedt daarvoor concrete normen. Zo geldt bijvoorbeeld dat koel te bewaren geneesmiddelen – behoudens in geval van kleinschalige woonsituaties – in een aparte (medicatie)koelkast moeten worden bewaard, waarbij de temperatuur van de koelkast wekelijks moet worden gecontroleerd en moeten deze controles worden vastgelegd.
Met deze intensivering van het toezicht beoogt de IGJ de medicatieveiligheid binnen de gehandicaptenzorg te verbeteren en de risico’s voor cliënten te minimaliseren. De IGJ verwacht dat de aankondiging zorgaanbieders zal aanmoedigen om hun eigen medicatieveiligheid te evalueren.
Voor vragen over het toezichtkader medicatieveiligheid en/of het handelen van de IGJ, kunt u contact opnemen met Willemien Bischot, Lieke Bartelsman of Lisanne Poyé
