Als gevolg van een recent arrest van de Hoge Raad zijn Rijksbekostigde openbare onderwijsinstellingen voortaan ook btw-vrijgestelde ondernemers. Wij bepleiten al langere tijd dat een verschil in btw-behandeling tussen Rijksbekostigde openbare en bijzondere onderwijsinstellingen niet gerechtvaardigd is en zijn dan ook verheugd met dit arrest. We lichten in dit nieuwsbericht graag toe wat de effecten daarvan zijn.
Aanleiding
De Hoge Raad heeft op 19 juni jl. overwogen dat handelen door de overheid buiten de reikwijdte van de btw blijft als (i) een overheid op basis van een wettelijke taak handelt en (ii) als zij daarbij gebruikmaakt van voorrechten of bevoegdheden, die uitsluitend door een overheidslichaam mogen worden gebruikt of uitgeoefend. Uit het arrest volgt dat gemeenten bij de exploitatie van gemeentelijke begraafplaatsen niet handelen als overheid, omdat zij geen gebruik maken van exclusieve overheidsbevoegdheden bij het uitgeven van grafrechten. Ook andere partijen kunnen immers een begraafplaats exploiteren. Dat leidt er volgens de Hoge Raad toe dat de gemeente in dit verband (wél) handelt als btw-ondernemer.
Btw-kwalificatie Rijksbekostigde openbare onderwijsinstellingen
In het huidige btw-onderwijsbesluit is vastgesteld dat Rijksbekostigde openbare onderwijsinstellingen onderwijs verzorgen als overheid. Dit in tegenstelling tot Rijksbekostigde bijzondere onderwijsinstellingen. In de praktijk ervaren we ook dat de Belastingdienst dit onderscheid maakt. Wij betogen al langer dat een verschil in btw-behandeling tussen Rijksbekostigde openbare en bijzondere onderwijsinstellingen niet gerechtvaardigd is, met name als we kijken naar de gebruikelijke rechtsvorm van onderwijsinstellingen (een stichting) en het feit dat beide soorten onderwijsinstellingen exact dezelfde prestaties verrichten en op exact dezelfde wijze worden gefinancierd. Opvallend is dat dit verschil in btw-behandeling in zijn geheel niet aan de orde is (en was) bij openbare- en bijzondere universiteiten en academische ziekenhuizen. Ook die instellingen kwalificeren voor het Rijksbekostigde onderwijs dat zij verrichten al langer als btw-vrijgestelde ondernemers.
Gevolgen arrest btw-kwalificatie van Rijksbekostigd openbaar onderwijs en voordeel voor de praktijk
In reactie op het arrest van de Hoge Raad heeft de Belastingdienst aangekondigd het huidige btw-onderwijsbesluit te wijzigen, zodat ook Rijksbekostigde openbare onderwijsinstellingen kwalificeren als btw-vrijgestelde ondernemer. Het belangrijkste gevolg hiervan voor de praktijk is dat met de Belastingdienst geen discussie meer zou moeten ontstaan over het (btw-vrijgestelde) btw-ondernemerschap van Rijksbekostigde openbare onderwijsinstellingen. Dat is vooral prettig als partijen een fiscale eenheid voor de btw willen vormen: één vereiste daarvan is namelijk dat sprake is van btw-ondernemerschap.
Daarnaast is van belang op te merken dat vanaf 19 juni jl. de Rijksbekostiging in beginsel als (omzet van een) economische prestatie mee dient te worden genomen in de pre pro rata berekening en als btw-vrijgestelde omzet in de pro rata berekening bij het vaststellen van het recht op aftrek van btw.
Voor meer informatie over (de ontwikkelingen) rondom de btw-onderwijsvrijstelling, de mogelijkheden omtrent het vormen van een fiscale eenheid voor de btw en het bepalen van het recht op aftrek van btw, kunt u contact met ons opnemen.
