Martijn Kok

Op 1 februari jl. was het exact 70 jaar geleden dat ons land werd geconfronteerd met de Watersnoodramp, de grootste Nederlandse natuurramp van de 20ste eeuw. In de vorige eeuw is met man en macht gewerkt aan het bouwen en verstevigen van dijken en het aanleggen van de stormvloedkeringen om herhaling van een dergelijke ramp te voorkomen. Maar ook anno 2023 blijft de strijd tegen het water onverminderd actueel. Door klimaatverandering zien we ons gesteld voor een nieuwe uitdaging; een rappe stijging van de zeespiegel. Volgens berekeningen van het KNMI kan de zeespiegelstijging tot 2100 oplopen tot tussen de 30 centimeter en 1,2 meter. Een hogere zeespiegel betekent een zwaardere belasting voor duinen, dijken en stormvloedkeringen. Hierdoor is de laatste jaren de discussie ontstaan of het nog wel duurzaam en verantwoord is om nieuwe woningen te bouwen onder het Normaal Amsterdams Peil (NAP).

Sinds 1 januari 2022 is de nieuwe wet 'Opkoopbescherming en verruiming mogelijkheden tijdelijke verhuur' in werking getreden. Het gedeelte van de wet dat ziet op de verruiming van de mogelijkheden omtrent tijdelijke verhuur kon overigens geen goedkeuring dragen van de Eerste Kamer. Dit gedeelte van de wet is dan ook gesneuveld. Het gedeelte met betrekking tot de opkoopbescherming is wel in werking getreden.

Met invoering van de zevende tranche van de Crisis- en herstelwet (Chw) in 2014, werd het bestemmingsplan met verbrede reikwijdte (bestemmingsplan-mvr) geïntroduceerd. Vooruitlopend op de komst van het omgevingsplan – die met inwerkingtreding van de Omgevingswet wordt ingevoerd – kunnen gemeenten hier sindsdien mee experimenteren. Een van de mogelijkheden die het bestemmingsplan-mvr biedt, is het kunnen vaststellen van planregels met dynamische verwijzingen. Dergelijke planregels hebben over de jaren voor de nodige jurisprudentie gezorgd. De Afdeling Bestuursrechtspraak van de Raad van State (de Afdeling) heeft op 27 oktober jl. een nieuwe interessante uitspraak aan de jurisprudentie toegevoegd. Deze uitspraak heeft mogelijk gevolgen voor gemeenten die voornemens zijn dynamische verwijzingen in planregels op te nemen. Bovendien heeft de uitspraak mogelijk gevolgen voor hoe dynamische verwijzingen onder de Omgevingswet in het omgevingsplan worden opgenomen.

Sinds invoering van de Wet Damocles in 1999 hebben burgemeesters een krachtig instrument in handen gekregen in de strijd tegen de handel in verdovende middelen: het sluiten van een lokaal door middel van een last onder bestuursdwang. Deze bevoegdheid, die zijn grondslag vindt in artikel 13b van de Opiumwet, bleek zo doelmatig dat hij in 2007 is uitgebreid tot woningen.

'Grote steden willen opkopers van woningen in alle wijken weren', zo luidt de kop van een nieuwsbericht van de NOS van 2 september jl. Dit bericht is geschreven naar aanleiding van het 'Wetsvoorstel opkoopbescherming en verruiming mogelijkheden tijdelijke huur', dat vermoedelijk per 1 januari 2022 in werking treedt. Uit een rondgang van de NOS blijkt dat grote steden, waaronder Amsterdam en Utrecht, in de hele gemeente woningbeleggers willen weren. Maar maakt dit wetsvoorstel dat wel mogelijk?  In deze blog leggen wij in het kort uit waarom dit wetsvoorstel is ingediend, wat de huidige mogelijkheden zijn voor gemeenten ten aanzien van opkoopbescherming en wat het wetsvoorstel aan mogelijkheden toevoegt. In de conclusie gaan wij tot slot kort in op de vraag of het wetsvoorstel mogelijk maakt dat gemeenten woningbeleggers in de hele gemeente kunnen weren en wat dit wetsvoorstel betekent voor zowel gemeenten als woningbeleggers.