Medische hulpmiddelen worden in de regel door commerciële bedrijven ontwikkeld en op de markt gebracht. Op die markt concurreren deze bedrijven met andere partijen. Het is daarbij zaak de eigen producten zo veel mogelijk onder de aandacht te brengen van onder andere artsen, verpleegkundigen, inkopers van zorginstellingen en zorgverzekeraars. IGJ houdt daarbij toezicht op het verbod op gunstbetoon. Voor wie wel eens met hulpmiddelen te maken heeft biedt het Twitter-account van de Inspecteur Reclame & Gunstbetoon aardig inzicht in de dagelijkse praktijk van dat toezicht.
Gunstbetoon
Gunstbetoon is een marketinginstrument dat daarbij kan worden ingezet. Dit heeft als doel de relatie met de (potentiële) afnemende partij te verstevigen en de verkoop te bevorderen. Het gaat hierbij om het beïnvloeden van een afnemende partij door in het vooruitzicht stellen, aanbieden of toekennen van geld, diensten of goederen. Gedacht kan worden aan het geven van cadeaus, het in opdracht van de industrie laten verzorgen van een presentatie of het vergoeden van reizen, deelnamekosten of diners bij nascholingen en congressen.
Sinds 1 januari 2018 bestaat er een wettelijk verbod op gunstbetoon voor hulpmiddelen met een beperkt aantal uitzonderingen. Het verbod ziet zowel op het aanbieden als aanvaarden van gunstbetoon: wat een verstrekker niet mag aanbieden of geven, mag een ontvanger niet vragen of aannemen. Dit betekent dat beide partijen zich moeten afvragen of ze in lijn met de regels handelen. Bij overtreding van de regels voor gunstbetoon legt de inspectie doorgaans een bestuurlijke boete op.
Op het verbod op gunstbetoon geldt een viertal uitzonderingen. Die uitzonderingen zien op vormen van contact tussen zorgverleners en leveranciers van medische hulpmiddelen die niet als oneigenlijk, en soms zelfs als wenselijk, kunnen worden beschouwd en daarom niet verboden zouden moeten worden. Geschenken met een geringe waarde die bruikbaar zijn in de beroepsuitoefening vormen bijvoorbeeld een uitzondering op het verbod.
Twitter inspectie
De Inspectie Gezondheidszorg en Jeugd (IGJ) houdt toezicht op het verbod en doet dit actief. In het najaar van 2018 is de IGJ een onderzoek gestart naar gunstbetoon van leveranciers van medische hulpmiddelen in de sectoren cardiologie, orthopedie en dentale implantaten. De IGJ toetst onder meer dienstverleningsovereenkomsten die leveranciers met zorgprofessionals hebben afgesloten. Ook doet zij onderzoek naar bijeenkomsten die zijn georganiseerd of nog worden georganiseerd.
IGJ communiceert zelfs op social media over het toezicht op gunstbetoon. De Inspecteur Reclame & Gunstbetoon heeft zelfs een eigen Twitter-account. De Inspecteur Reclame & Gunstbetoon schrijft daar over de werkzaamheden van het team. Uit de tweets blijkt dat de inspectie regelmatig onaangekondigde bezoeken brengt om te controleren of wordt voldaan aan regelgeving rondom gunstbetoon van medische hulpmiddelen. Zo bracht de inspectie vorige maand een onaangekondigd bezoek bij een leverancier van medische hulpmiddelen voor tandheelkunde. Eerder bracht de inspectie al een bezoek bij een instelling voor nascholing van oogartsen en een drogisterij.
Wilt u meer weten over het verbod op gunstbetoon in de sector medische hulpmiddelen? Neem dan contact op met Dimitri van Hoewijk & Josefien Gunnink.
