Branchevereniging Zelfstandige Klinieken Nederland (ZKN) heeft onlangs een eigen governance code gelanceerd. Deze ZKN governance code (Code) is van toepassing op alle zelfstandige klinieken die lid zijn van ZKN.

De Code is aanvullend op de Governancecode Zorg 2017 en beschrijft criteria op de 2 thema’s kwaliteit & veiligheid en maatschappelijk verantwoord ondernemen. De kwaliteits- en veiligheidscriteria zijn van toepassing op alle leden; de criteria omtrent maatschappelijk verantwoord ondernemen op leden die (gedeeltelijk) verzekerde zorg verlenen. De criteria voor maatschappelijk verantwoord ondernemen hebben onder meer betrekking op onderaanneming en de mogelijkheden tot het uitkeren van winst.

De Code stelt dat winst in de zorgsector, en ook in klinieken, noodzakelijk is om te investeren in de toekomst en het leveren van een innovatieve, doelmatige en kwalitatief hoogwaardige en patiëntgeoriënteerde zorg. Daarbij moet een zorgvuldige en integere bedrijfsvoering voorop staan.

Onderaannemers vallen niet onder WTZi-winstuitkeringsverbod

Voorop staat dat entiteiten die zorg in onderaanneming verlenen niet onder het WTZi-winstuitkeringsverbod vallen en het mogelijk is op deze wijze risicodragend kapitaal te investeren in de medisch specialistische zorg. Dit werd vorige zomer nogmaals bevestigd door de Minister en ook de Code neemt deze bestaande praktijk als uitgangspunt. Het ondernemerschap dat hiermee gepaard gaat is geregeld onderwerp van maatschappelijke en politieke discussies. Deze discussies zijn mede aanleiding geweest voor het opstellen van de Code. In de Code is omtrent ondernemerschap en onderaannemerschap onder meer het volgende opgenomen:

• Winst wordt slechts wordt uitgekeerd indien de continuïteit van de kwaliteit en veiligheid van de zorgverlening en van de onderneming gewaarborgd zijn.
• De juridische structuur, onderaanneming en transacties met verbonden partijen worden transparant gemaakt in de jaarverslaggeving en transacties met verbonden partijen vinden alleen plaats tegen marktconforme voorwaarden.
• Indien een onderaannemer niet wordt meegeconsolideerd met de WTZi-entiteit moet contractueel worden vastgelegd op welke wijze de continuïteit van zorg is geborgd in geval van onverhoopt surseance / faillissement van de WTZi-instelling.
• Gedurende een tweejarige pilotfase dient gekozen te worden uit vier in de Code nader toegelichte opties voor de jaarverantwoording van de WTZi-instelling en onderaannemers.

Deze criteria sluiten goed aan de bij de op grond van de Governancecode Zorg 2017 geldende gedragsregel dat de (schijn van) belangenverstrengeling moet worden vermeden. Transparantie en marktconformiteit zijn immers belangrijke middelen waarmee die schijn weggenomen kan worden.

Duurzaamheid

Ten slotte valt op dat de Code expliciet aandacht besteedt aan duurzaamheid als onderdeel van maatschappelijk verantwoord ondernemen:

• Gestreefd dient te worden naar een krachtig milieubeleid, zowel in de eigen organisatie (door onder anderen een zuinig en groen energieverbruik, stimulans van carpooling/OV en een duurzaam afvalbeleid), als in het inkoopbeleid.
• Klinieken dienen in de toekomst een ambitieuze en realistische CO2-footprint tot doel te stellen.

Wij onderschrijven de visie van de Code. Met de beoogde transparantie biedt de Code een duidelijke stap voorwaarts om investeringen, ondernemerschap en daarmee innovatie in de zorgsector te faciliteren.

Wilt u meer weten over de ZKN governance code of (de samenhang met) andere wet- en regelgeving op gebied van governance, investeren en winstuitkering in de zorg, neem dan contact op met Dimitri van Hoewijk of Nick Suurmond.